سیمان و تراورتن
هدف از به کارگیری سیمان در حین تولید سنگ تراورتن, در مرحله اول بالا بردن مقاومت های مختلف سنگ در مقابل نیروهای وارده بر آن است و ایجاد شرایطی که در مراحل مختلف فرآوری هیچ قسمتی از سنگ ناخواسته از قسمت دیگر جدا نشده و مقاومت خود را از دست ندهد. افزایش کیفیت و زیبایی ظاهری سنگ توسط پر کردن خلل و فرج موجود بر روی سنگ بریده شده و جبران قسمتهایی از سنگ که به صورت حفرههای طبیعی موجودند و یکسان نمودن صورت سنگهای بریده شده نیز از اهداف دیگر سیمانکاری سنگ تراورتن میباشد.
از این روش بیشتر برای سنگهای تراورتن و به علت وجود خلل و فرج زیاد در سطح آن استفاده میشود. یکی از روشهای پر کردن سنگ تراورتن که محاسن و معایب خود را دارد پر کردن سنگ با سیمان مخصوص است که اصطلاحاً به آن سیمانکاری میگویند. در این روش سنگ دارای سوراخ را ابتدا کالیبر میکنند؛ یعنی با دستگاهی که وظیفه آن هم اندازه کردن ضخامت سنگها و از بین بردن نقش احتمالی و رد پای دیسک قلهبر روی سنگ بریده شده است کالیبر میکنند, در ادامه سنگ به وسیله دستگاه مخصوصی با سیمان پر میشود. این دستگاه سیمان تهیه شده را در سه یا چهار یا پنج بار از رقیق تا غلیظ با فشار به تراورتن تزریق میکند سیمان به کار رفته ترکیبی از سیمان سفید, کربنات کلسیم میکرونیزه چسب مخصوص و رنگدانههای خالص است.
پس از انجام عملیات سیمان کاری بر روی سنگ تراورتن، سنگ در محلی نگاه داشته میشود. در این مرحله که یک هفته طول میکشد سنگ باید هوا بخورد و روزانه به آن آب داده شود تا گیرش اولیه سیمان انجام شود. بعد از حدود یک هفته سنگ با دستگاه ساییده میشود.
چنانچه بخواهیم محصول نهایی مات باشد فقط چند کله ابتدایی خط ساب روی سنگ سوار میشود, سنگ ساب میخورد و سطح آن به صورت مات باقی میماند اما اگر بخواهیم سنگ ساب خورده براق باشد تمام کلههای خط ساب که برای این کار طراحی شدهاند روی سنگ سوار میشوند.
این روش برای مصرفکننده فقط یک ایراد دارد سطحی که در اثر پر شدن سوراخ روی سطح سنگ ایجادشده دارای دو قسمت است قسمتهایی که با سیمان پرشده و قسمتهایی که خود سنگ است. قسمتهایی که توسط سیمان پر شده براق نمیشود اما قسمتهایی که از جنس خود سنگ می باشد براق است این در صورتی است که سنگ به صورت براق مورد نظر باشد اما اگر به صورت مات مورد نظر باشد این ایراد مرتفع میشود. در محصول براق اگر سطح سنگ دارای سوراخهای زیادی باشد قسمت زیادی از سنگ که با سیمان پر شده است، انعکاس نور و براقیت نخواهد داشت که این ایراد اساسی سنگهای پر شده با سیمان است. قابل ذکر است که عمل پر کردن با سیمان در سنگهای تراورتن رایج است و در مابقی سنگها تنها در موارد معدودی انجام میشود.
از مزایای سیمان کاری تراورتن عدم تغییر رنگ سیمان در مجاورت آفتاب؛ ضریب طولی و حجمی بسیار نزدیک به سنگ می باشد همچنین چنانچه سنگ در معرض سرما و گرما قرار گیرد احتمال جدا شدن سیمان از آن به خاطر اختلاف تغییر طول تقریباً منتفی است که این موارد جزء محاسن پر کردن سنگ با سیمان محسوب میشوند.
از طرفی چسبندگی سیمان به سنگ امری است طبیعی و جزء محسنات سیمان به حساب میآید, چنانچه عمل پر شدن سیمان به وسیله دستگاه و با رعایت قواعد انجام شود کمترین مقدار سوراخ حتی به اندازه یک سوزن در سنگ ساب خورده نخواهیم دید چرا که سیمان با فشار مناسبی درون سنگ تزریق شده است.
نکته مهم این است که نمودار گیرش ماده سیمانی پر کننده همان نمودار سیمان است یعنی تا بیست و هشت روز از گیرش به نود و هشت درصد مقاومت میرسد و دو درصد باقی مانده سالها طول میکشد یعنی لازم است این محصولات تا یک ماه پس از تولید به طور مرتب مثل بتن آب داده شوند تا عمل هیدراتاسیون سیمان به طور کامل انجام شود.